Bebeklerde ve küçük çocuklarda ateşlenme ile birlikte ortaya çıkan nöbetlerdir. Nöbet sırasında çocuk genellikle etrafta olanlara ve söylenenlere cevapsız hale gelir. Kol ve bacaklarında kasılmalar ya da tamamen gevsek bir hal olabilir. Birçok ateşli nöbet bir-iki dakika sürer, ama birkaç saniye kadar kısa, ya da 15 dakika kadar uzun sürenleri de vardır. Havale, genellikle çocuğun ateşinin ilk gününde olur. Bazen ateşi dikkati çekmeyip ancak havale geçirdiğinde fark edilebilir.
Ateşli havale “sara” değildir.
Yaklaşık her 25 çocuktan biri en az 1 kez ateşli havale geçirir. Bunlardan da yaklaşık üçte birinde bu olay tekrarlar. Ateşli havale 6 ay ila 5 yas arası çocuklarda görülür. Ne kadar küçük yasta başlamışsa tekrarlama ihtimali o kadar fazladır.
İlk havaleyi 1-1,5 yastan önce geçiren, sık ateşlenen, ve ailesinde de ateşli havale geçirenler bulunan çocuklarda bu olayın tekrarlama ihtimali daha fazladır. Yine ateş yeni başlamışken veya fazla yüksek değilken nöbet geçirilmişse tekrarlama eğilimi gösterir.
Anne-babalar için korkutucu gözükse de birçok ateşli nöbet zararsızdır. Çocuğun nöbet sırasında düşerek yaralanması veya ağzındaki yiyecek ya da tükürükten dolayı nefes alamaması gibi olaylara, nadir de olsa, rastlanabilir. Bunları önlemek için aşağıda ilk yardım bilgileri verilmiştir.
Ateşli havalelerin beyinde hasara yol açtıkları gösterilmemiştir. Bu çocukların okul başarıları ve zeka test sonuçları havale geçirmeyen kardeşlerinden farklı değildir.
Ateşli havale geçirenlerin büyük çoğunluğunda (%90) sara gelişmez. Bu çocukların ancak pek azında ileride sara görülme ihtimali havale geçirmemiş çocuklara göre artmıştır. Sizin çocuğunuzun durumu konusunda doktorunuz bilgi verecektir.
Anne-baba sakin olmalı, çocuğu yan yatırmalı ve dikkatle gözlemelidir. Düşüp yaralanmasını önlemek için yere yatırmakta yarar vardır. Kollarını-bacaklarını tutmaya çalışmamalıdır. Ağzında bir cisim varsa yavaşça çıkarılmalıdır. Ağza kaşık vs.. sokulmaya çalışmamalıdır. Nöbet on dakikayı geçerse en yakın sağlık kurulusuna götürülmelidir. Nöbet geçtikten sonra da ateş nedenini araştırmak üzere çocuk hastalıkları uzmanına başvurmalıdır. Eğer çocukta uykulu hal, bas ağrısı, veya şiddetli kusma varsa acilen götürülmelidir.
Doktorunuz ateşli havale teşhisini koymadan önce nöbetlere yol açabilecek başka bir nedenin olup olmadığından emin olmak üzere bazı tetkikler yapabilir. Örneğin menenjitten şüpheleniyorsa belden yapılan bir iğne ile beyin-omurilik zarları arasındaki sıvıdan bir örnek alınıp incelenmesi gerekir. Çocuğunuzda ishal ve kusma varsa su kaybı da havaleye yol açmış olabilir. Buna benzer nedenlerle kan ve idrar tahlilleri yapılabilir.
Nöbet sadece ateşe bağlı ise genellikle çocuğunuzun hastaneye yatırılması gerekmeyecektir. Ancak uzun sürmüşse, ya da ateşe yol açan hastalık gerektiriyorsa yatırılabilir.
Ateşli hastalık sırasında ateş düşürücü ilaçlar verilmelidir. Bunun dışında bazen nöbet geçirmeyi önleyici ilaçların kullanılması gerekir. Bu ilaçlar iki gruba ayrılır: sadece ateşli dönemde kullanılanlar, ve sürekli kullanılanlar. Böyle bir önleyici tedavinin gerekip gerekmediği, ve gerekiyorsa kullanılacak ilacin seçimi doktorunuzla görüşmenizde belirlenecektir.