Serebral palsi (SP) beynin bir grup nörolojik bozukluklarını içeren geniş bir terimdir. Haya boyu süren bir durumdur ki beyin ve kaslar arasındaki iletişimi etkileyerek vücudun hareket ve duruşunda kalıcı bir eşgüdüm bozukluğuna yol açar. SP, beyinde oksijen açığına yol açan bir olayın sonucu olabilir. Halk arasında doğuştan beyin felci olarak da bilinir. Serebral palsi gelişmekte olan bebek beyninin hasarlanması sonucu ortaya çıkar.
Birçok SP vakasının nedeni bilinememektedir. Ne zaman ki motor işlevleri düzenleyen beyin alanlarının gelişiminde bir anormallik veya hasar gelişir, o zaman bu bozukluk meydana gelir. Yaklaşık her 1000 canlı doğumun 2 – 3’ünde meydana gelir. Risk faktörleri aşağıdaki gibidir:
Prematürite.
Çok düşük doğum ağırlığı (Özellikle 1000 gramın altındaki bebekler).
Virüsler.
Hamilelik sırasında ilaç veya madde bağımlılığı.
Enfeksiyon.
Beyin kanaması.
Travma.
Travay veya doğum sırasında meydana gelen komplikasyonlar.
SP’nin temel bulguları aşağıda belirtilmiştir. Buna rağmen, her çocuk farklı semptomlar gösterebilir. Çocuğun kollar ve ayaklarında kas gücü kaybı, zayıf motor hakimiyeti veya spastisite olarak bilinen katılığı olabilir. Asılmış bacaklar veya sıkılmış yumruk şeklinde kas katılığı da görülebilir. Serebral palsi genellikli aşağıda belirtilen çocuğun sahip olduğu motor işlevlerin türüne gore sınıflandırılır.
Riskli bebeklerde bulgular yaşamın ilk bir kaç ayında başını tutamama, görme ve işitme sorunları ile şeklinde ortaya çıkar. Serebral palsi tanısı için hastalığa özgün MR bulguları, hastanın öyküsü ve muayene bulguları yeterlidir. Serebral palsili çocuklarda epilepsi, kas katılığı ve mental sorunlar daha sık görülmektedir.
SP’li çocukların aşağıda belirtilen ek sorunları olabilir:
Nöbetler.
Görme, duyma ve konuşma bozuklukları.
Öğrenme güçlüğü ve davranış bozuklukları.
Mental retardasyon.
Solunum bozuklukları
Mesane ve bağırsak bozuklukları.
Skolyozu içeren kemik anormallikleri (lateral (yan), sırt kemiklerindeki kurvatür veya dönme kişiye tek bir tarafa yatıyormuş görünümü verir).
SP’li bebekler, dönme, oturma, emekleme veya yürüme gibi gelişimsel kilometre taşlarına erişimde sıklıkla yavaştırlar. Erken infantta normalde kaybolması gereken reflekslere sahip olabilirler. SP’nin semptomları diğer durumları andırabilir. Tanı için her zaman çocuk doktorunuza danışınız.
SP’nin, hayat boyu süren düzeltilemeyen bir durum olmasından dolayı, tedavisi, deformiteleri engellemek veya en aza indirmeyi ve evde ve topluluk içinde kapasitesini artırmaya odaklanmıştır. Yapıcı destekler çocuğun kendine olan özsaygısını güçlendirmek için cesaretlendirecek ve en mümkün olan bağımsız şekilde yaşamasına katkıda bulunacaktır.
Bu durumun tam olarak hemen doğumdan sonar meydana geldiği anlaşılamamıştır ancak çocuğun büyüme ve gelişme döneminde de ortaya çıkabilir.